Başabaş Noktası: Restoranlarda Kârlılık Anahtarı
Başabaş noktası hesaplaması ve günlük maliyet takibi için bazı temel hesaplamalar yapılır. Bu hesaplamalar, işletmenin maliyetlerini karşılayarak kâr elde edebileceği satış miktarını veya gelir seviyesini belirlemeye yönelik olup, restoran yönetiminde etkin bir maliyet kontrolü sağlar. İşte bu hesaplamaların ayrıntıları:
1.Satılan Malın Maliyeti (SMM) Hesaplaması
Satılan malın maliyeti (SMF), doğrudan ürün maliyetlerini içerir ve işletmenin ürettiği veya sunduğu her bir ürün için ne kadar harcadığını gösterir. Bu maliyeti hesaplamak için şu formül kullanılır:
SMM = Kullanılan Hammaddeler Maliyeti + Paketleme Maliyeti + Diğer Direkt Maliyetler
Örneğin:
- Bir pizza üretiminde kullanılan un, peynir, domates sosu ve diğer malzemelerin toplam maliyeti = 50 TL
- Paketleme maliyeti = 5 TL
Bu durumda, ürün başına SMF:
50 TL + 5 TL = 55 TL
2.Giydirilmiş Maliyet Hesaplaması
Giydirilmiş maliyetler, işletmenin sabit giderlerini içerir ve günlük, haftalık veya aylık olarak hesaplanabilir. Giydirilmiş maliyetleri hesaplamak için genellikle şu kalemler dikkate alınır:
- Kira: Aylık kira bedeli işletmeye yansıtılır.
- Enerji ve Su Giderleri: Ortalama aylık elektrik, su, doğalgaz maliyeti hesaplanır.
- Personel Maaşları: Tüm çalışanların maaşlarının aylık toplamı.
- Abonelik ve Hizmet Giderleri: İnternet, Telefon, Yazılım sistemi, gibi hizmetlere ödenen aylık ücretler.
- Komisyon Giderleri : Online satış kanalları satış maliyetleri işlem başına hesaplanır.
- Kurye Giderleri : Online satış karşılığında işlem başına hesaplanır.
- İşletme Giderleri : Personel yemek giderleri veya yemek kart harcamaları işletmeye yansıtılır.
Bu giderlerin toplamı, restoranın günlük olarak ne kadar sabit maliyeti olduğunu gösterir. Aylık giydirilmiş maliyetleri günlük maliyet olarak görmek için şu formül kullanılır:
Günlük Giydirilmiş Maliyet = Aylık Toplam Giderler / 30
Örneğin:
- Aylık kira: 15.000 TL
- Aylık enerji giderleri: 5.000 TL
- Aylık personel maaşları: 25.000 TL
- Abonelik hizmetleri: 1.000 TL
- Komisyon Giderleri : 2.500 TL
- Kurye Giderleri : 1.000 TL
- İşletme Giderleri : 1.000 TL
Günlük Giydirilmiş Maliyet = (15.000 + 5.000 + 25.000 + 1.000 + 2.500 + 1.000 + 1.000) / 30 = 1.683 TL
3.Başabaş Noktası Hesaplaması
Başabaş noktası, işletmenin tüm maliyetlerini karşılamak için ihtiyaç duyduğu minimum gelir seviyesini gösterir. Bu hesaplama yapılırken, satılan malın maliyeti ile sabit giydirilmiş maliyetler göz önünde bulundurulur.
Başabaş noktası hesaplama formülü şu şekildedir:
Başabaş Noktası Geliri = Giydirilmiş Maliyetler / (1 – Satılan Malın Maliyeti Oranı)
Burada Satılan Malın Maliyeti Oranı, SMM’nin satış fiyatına bölünmesiyle elde edilir.
Örneğin, ürün satış fiyatı 100 TL, SMM 55 TL ve günlük giydirilmiş maliyet 1.683 TL ise:
- Satılan Malın Maliyeti Oranı = 55 TL / 100 TL = 0.55
- Başabaş Noktası Geliri = 1.683 / (1 – 0.55) = 3.740 TL
Bu durumda işletme, günlük maliyetlerini karşılayabilmek için 3.740 TL satış yapmalıdır.
Restoran işletmeleri, genellikle tek bir ürün değil, birçok farklı ürün satar. Bu nedenle, her ürün için ayrı ayrı maliyet hesaplamaları yapılmalıdır. Her bir ürünün satılan mal maliyeti hesaplanarak işletmenin genel maliyetleri de ürün başına eklenmeli ve böylece giydirilmiş maliyet doğru bir şekilde belirlenmelidir.
4.Günlük Gelir-Gider Takibi ve Kârlılık Analizi
Qapera yazılımı, işletmelerin günlük gelir ve giderlerini izleyerek yukarıdaki maliyet kalemlerini ve başabaş noktası hesaplamalarını anlık olarak takip etmelerine olanak tanır. Bu hesaplamalar, işletmelerin maliyet kontrolü sağlamasına, fiyatlandırma stratejilerini gözden geçirmesine ve gerekli önlemleri hızla almasına yardımcı olur.
Bu basit ama etkili hesaplama yöntemiyle, işletmeler hem anlık kârlılıklarını görebilir hem de uzun vadeli maliyetlerini sürdürülebilir bir şekilde yönetebilirler.